Dişsiz çenelere implant uygulaması, hastalar alt çene protezlerini üst çene protezlerine göre işlevsel yönden daha zor kullanırlar ve tedavi planlamaları da daha çok alt çenedeki sorunlara yönelik değerlendirilir. Ancak, üst çenede dişlerin tamamen kaybı sonucu gelişen atrofi tedavi planlamasını güçleştirebilir. Tam dişsiz üst çenede kemikteki atrofi, tedavi planlaması ve implant diş hekimliğinde büyük önem taşır. Diş çekimi sonrası, üst çene ön bölgedeki yatay kemik kaybının dikey kemik kaybının iki katı, posterior bölgede ise bu kayıpların aynı oranlarda olduğu belirtilmektedir. Tam dişsiz hastalar için hareketli tam protezler, implant destekli overdenture ya da implant destekli sabit protezler protetik tedavi seçenekleridir. Hastalar ise tercihlerini her zaman sabit protezlerden yana yaparlar.
Tam dişsiz üst çenede implant destekli tam ark sabit protezlerin, daha çok ortalama standart çaptaki implantlar ile büyük azılarda kanat bırakarak yapıldığı görülmektedir. Cerrahi ve protetik tedavi yöntemleri, protetik tasarım ve maddelerdeki gelişmeler tam dişsiz üst çene için implant üstü sabit restorasyonlara ilgiyi artırmaktadır. Ancak, üst çenesi dişsiz hastaların implantlar ile tedavisi anatomik, biyomekanik ve estetik nedenlerden dolayı oldukça zorlayıcıdır. İmplantları destekleyecek kemik miktarı ve kalitesi tedavi planlamasını karmaşık hale getirebilir. Üst çenede ön bölgedeki kemik seviyesi, sabit protezlerde daha da önem kazanır. Alveolar kret yüksekliği ve sinüs tabanının konumu da sınırlayıcı etkenlerdir. Uzun dişsiz alanlar ve arzu edilen protetik sınırlar ve konturlara ulaşmak için, dişsiz bölgedeki kemiğin durumu sabit protez kontrendikasyonu yönünden dikkate alınmalıdır.
Dişsiz üst çenede implant üstü sabit protez yapmak için kaç implant uygulanması gerekir?
Tam dişsiz üst çene için 6-10 adet implant sayısı önerilmektedir. Ancak dişsiz üst çene ön bölgedeki ark şekli, kuvvet etkenleri, kemik yoğunluğu ve yerleştirilen implantlar arası mesafe dikkate alınmalıdır. Değerlendirmelere göre, üst çene ön bölgedeki ark şeklinden başka kemik yoğunluğu zayıf, kuvvet etkenleri orta veya yüksek düzeyde ise yüzey alanını artırmak için implant çapı ve sayısını artırma yoluna gidilir.
Dişsiz alt çenede implant üstü sabit protez yapmak için kaç implant uygulanması gerekir?
Tam dişsiz alt çenede 4-7 adet implant sayısı ile sabit protetik restorasyon yapılabilmektedir. Dişsiz alt çenede implant sayısı belirlenirken; ark şekli, kemik miktarı, yerleştirilen implantlar arası mesafe yine önemli faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır. Dört implant üzerine uygulanan “All-On-Four Tedavi Konsepti” klinik olarak yüksek başarı gösteren bir protez planlamasıdır ve yaygın olarak uygulanmaktadır.
Yapıştırma (Simante) ve vidalı protezlerin farkı nedir?
İmplant destekli sabit protez uygulamalarında bir çok materyal kullanılarak protez üretilebilmektedir. İmplant destekli hibrit protezler altyapılarında metal bar üstüne polimerik protez materyalleri kullanılarak üretilebilen protezler ve bu protezler hasta ağzına vidalanarak sabitlenir. İmplant destekli sabit protezler ise sıklıkla metal destekli veya zirkon destekli porselen kronlar olarak uygulanır. Bu protezler hem simante (yapıştırma) hem de vidalı seçeneklerle hasta ağzına sabitlenebilir. Simante protezlerin de vidalı protezlerin de farklı endikasyonları, avantaj ve dezavantajları vardır.
Vidalı sabit protezlerde yapıştırıcı kullanılmadığı için bağlantı tamamen mekaniktir. Protezlerin çıkarılması, simante olan tiplerden daha kolaydır. Olası bir durumda kolayca çıkartılarak düzeltmeler ve ilaveler gerçekleştirilebilir. Yapıştırıcı artıklarının minimal düzeyde de olsa varlığı implant çevresindeki yumuşak dokuda irritan etki oluşturabilir. Vidalı protezler bu komplikasyonun önüne geçilmesini sağlamaktadır. Özellikle çeneler arası mesafenin yetersiz olduğu ve kısa porselen kaplamalar üretilmesi gereken hastalarda vidalanan protezler uzun vadede protezlerin çıkmasının önlenmesinde büyük bir avantaj oluşturmaktadır. Vidalı protezlerin vida yuvalarına ulaşılabilmesi için kaplamaların bir bölgelerinde açıklık olacak şekilde üretilmektedir. Bazı vakalarda bu vida delikleri estetik problem oluşturabileceği için simante protezler tercih edilebilmektedir. Vidalı protezlerin bir diğer dezavantajı ise oluşabilecek mekanik komplikasyonlardır. Bu sistemde kullanılan vida sayısı daha fazla olduğu için vida gevşemesi veya kırılması gibi komplikasyonlar oluşabilmektedir. Hekim her hastanın özelinde uygulanacak protez tipini seçerken bir çok parametreyi bir arada gözeterek değerlendirir.
İmplant destekli overdenture (Hareketli) protezler nelerdir?
Tam dişsizlik durumlarında geleneksel yöntemle yapılan protezler halk arasında damak olarak adlandırılan tamamen yumuşak dokuya tutunan protezlerdir. Bu protezlerin bir çok dezavantajı bulunmaktadır. Hastalar başlarda uyum sağlamakta güçlük çeker, özellikle fazla kemik kaybı görülen hastalarda tutuculuk zayıf olduğu için fonksiyon esnasında protezler daha çok hareket eder.
Bu dezavantajların önüne geçmek amacıyla dişsiz çenelere implantlar yerleştirilir ve üzerlerine tutucu parçalar takılarak hareketli protezlere tutunması sağlanır. Bu tutucu parçalar ball(top) tipi, locater tipi, teleskop, mıknatıs tip, veya bar tipi ataşman şeklinde tasarlanabilir. Alt ve üst çene için tasarım farklılığına göre yerleştirilecek implant sayısı değişmektedir. Sabit implant destekli protezlere kıyasla daha az implant uygulanması ile tedavi gerçekleştirilebilmektedir. 2 ile 5 implant arasında implant sayısı değişkenlik göstermektedir. Burada hem tasarım tipi hem alt veya üst çene olması hem de dişsiz arkın kemik formu ve şekli karar vermemizde etken faktörler olmaktadır.
Ball (Top) Tipi Ataşmanlar
Ball ataşman diş ya da implant destekli overdenture’ın klinik uygulamalarında kullanılan ataçmanların en basitidir. İmplantın içine vida ile tutunan abutment’in okluzal parçasında küresel şekilde erkek parçası mevcuttur.
Protez kaidesinde ise farklı tutuculuklara sahip metalik yada naylon ile birleştirilmiş metalik dişi parça yer alır.
Locator Tipi Ataşmanlar
Locator ataşmanın erkek parçası implanta vidalanabilen metalik abutmenttan, dişi parçası ise tutuculuk kapasitesine bağlı olarak farklı renklerde naylon yerleştirilmiş metalik “cap” lerden oluşur. Dişi parçası protez kaidesine akrilik rezin ile sabitlenir.
Bar Tipi Ataşmanlar
Bar daha fazla tutuculuk ve splintleme etkisi ile daha iyi kuvvet dengesi oluşturarak mükemmel bir ankraj sistemi oluşturur. Paralel olmayan implantları splintleyen bar, implant açılarından bağımsız olarak proteze yeni bir giriş yolu kazandırır. Tutuculuk elemanları ya da klipsler değiştirilebilir ve yeniden aktive edilebilir. Bar ataçmanların en büyük dezavantajı büyük protetik boşluk gerektirmesidir. Özellikle fazla kemik kaybı görülen hastalarda ve çeneler arası mesafesi fazla olan hastalarda endikedir.
Etiketler: ataçman ball tipi ataçman bar tipi ataçman implant tedavisi implant uygulaması locator tipi ataçman top tipi ataçman